Rượu vang Barolo, một cái tên gắn liền với sự cao quý và tinh tế, được mệnh danh là “Vua của các loại rượu vang” hay “Rượu của các vị vua”. Được làm hoàn toàn từ giống nho Nebbiolo trứ danh, loại rượu vang đỏ này mang trong mình hương vị đặc trưng của vùng Piedmont, miền Bắc nước Ý. Tại ruoungoaionline.net, chúng tôi sẽ cùng bạn khám phá hành trình lịch sử, quy trình sản xuất và hương vị độc đáo của Barolo, loại rượu vang đã chinh phục biết bao trái tim người yêu rượu trên khắp thế giới.
Lịch sử lẫy lừng của rượu vang Barolo
Lịch sử sản xuất rượu vang ở miền Bắc nước Ý đã trải qua hàng thế kỷ. Tuy nhiên, phải đến giữa thế kỷ 19, rượu vang Piedmont mới thực sự chuyển mình từ mộc mạc, ngọt ngào sang phong cách tinh tế, dry hơn như ngày nay. Công lao này thuộc về Camillo Benzo, Bá tước Cavour, người đã hợp tác với nhà sản xuất rượu vang người Pháp Louis Oudart để tạo ra một cuộc cách mạng trong quá trình lên men rượu Barolo. Cùng với sự hỗ trợ của Pier Francesco Staglieno, người tiên phong trong việc sử dụng thùng lên men kín, Bá tước Cavour đã đặt nền móng cho sự ra đời của rượu vang Barolo hiện đại.
Không thể không nhắc đến vai trò của Marquise xứ Barolo, người đã thuê Louis Oudart làm rượu vang từ những cây nho được trồng tại chính vùng Barolo. Vua Charles Albert của Sardinia, say mê hương vị tuyệt hảo của loại rượu này, đã cho trồng nho xung quanh lâu đài của mình. Sự gắn bó với hoàng gia đã mang đến cho Barolo danh xưng cao quý “rượu của các vị vua”, và cuối cùng trở thành “Vua của các loại rượu vang”, một biểu tượng của sự sang trọng và đẳng cấp.
Vào những năm 1970 và 1980, thị hiếu rượu vang quốc tế có xu hướng ưa chuộng các loại rượu ít tannin, không cần ủ lâu. Nhiều nhà sản xuất Barolo trẻ, như Domenico Clerico, Luciano Sandrone và Enrico Scavino của Paolo Scavino Winery đã áp dụng phong cách “hiện đại” với thời gian ngâm ủ và lên men ngắn hơn, kết hợp sử dụng thùng gỗ sồi Pháp mới để làm mềm tannin và tạo hương vani. Phong cách này ban đầu được ưa chuộng, nhưng lại thiếu đi tiềm năng lưu trữ lâu dài của Barolo truyền thống. Cuộc tranh luận giữa những người theo phong cách mới và những người theo phong cách truyền thống, như Vietti, Marcarini và Giuseppe Mascarello, được ví như “cuộc chiến tranh Barolo”. Cuối cùng, nhiều nhà sản xuất đã tìm được sự dung hòa, kết hợp giữa truyền thống và hiện đại để tạo ra những chai Barolo hoàn hảo nhất.
Vùng đất của Barolo: Piedmont, nước Ý
Barolo DOCG, viết tắt của Denominazione di Origine Controllata e Garantita, là một chứng nhận khắt khe về nguồn gốc và chất lượng của rượu vang Barolo. Rượu vang Barolo chỉ được sản xuất từ nho Nebbiolo trồng tại vùng Barolo, nằm ở phía tây nam của thị trấn Alba, thuộc vùng Piedmont, nước Ý. Vùng Barolo bao gồm 5 thị trấn chính: Barolo, La Morra, Castiglione Falletto, Serralunga d’Alba và Monforte d’Alba, chiếm gần 90% sản lượng rượu vang Barolo.
Năm 1934, một phần của Grinzano, Verduno và Novello được sáp nhập vào vùng Barolo, bất chấp sự phản đối của các nhà sản xuất từ Barolo và Castiglione Falletto, lo ngại việc thương hiệu Barolo bị pha loãng. Năm 1966, ranh giới của vùng Barolo tiếp tục được mở rộng, bao gồm cả Diano d’Alba, Roddi và Cherasco. Hiện nay, vùng Barolo có diện tích trồng nho khoảng 3.100 mẫu, gấp ba lần diện tích vùng Barbaresco lân cận.
Vùng Barolo được chia thành hai loại đất chính, tạo nên sự đa dạng trong hương vị của rượu vang:
- Đất đá vôi: Phía tây, tại Barolo và La Morra, đất đá vôi màu mỡ tạo điều kiện cho nho Nebbiolo phát triển, cho ra đời những chai rượu vang mềm mại, thơm ngon, có thể thưởng thức khi còn trẻ.
- Đất sa thạch: Phía đông, tại Serralunga d’Alba và Monforte d’Alba, đất sa thạch nghèo dinh dưỡng lại sản sinh ra những chai rượu vang đậm đà, tannin cao, cần thời gian ủ lâu hơn để đạt đến độ chín hoàn hảo. Thị trấn Castiglione Falletto sở hữu cả hai loại đất này, tạo nên sự cân bằng độc đáo trong hương vị rượu vang.
Quy trình sản xuất rượu vang Barolo: Từ vườn nho đến ly rượu
Rượu vang Barolo được làm hoàn toàn từ nho Nebbiolo, thu hoạch vào giữa đến cuối tháng 10. Theo phương pháp truyền thống, nho được ngâm ủ và lên men trong hai tháng ở những thùng gỗ sồi lớn, giúp làm mềm tannin đặc trưng của Nebbiolo. Tiếp theo là quá trình Malolactic, chuyển đổi axit malic gắt thành axit lactic mềm mại hơn.
Rượu vang Barolo được ủ ít nhất hai năm trong thùng gỗ sồi lớn (botti) hoặc thùng gỗ sồi Pháp nhỏ hơn (đối với phong cách hiện đại). Rượu Barolo DOCG cần thêm một năm ủ trong chai trước khi xuất xưởng, trong khi Barolo Riserva yêu cầu ít nhất ba năm ủ trong thùng gỗ sồi và hai năm ủ trong chai. Nhiều nhà sản xuất thường ủ rượu lâu hơn quy định để đạt được hương vị phức hợp và tinh tế nhất.
Hương vị đặc trưng của Barolo: Tinh tế và mạnh mẽ
Barolo là loại rượu vang đỏ mạnh mẽ, đậm đà, với tannin và axit cao, đòi hỏi thời gian ủ lâu năm. Nồng độ cồn có thể lên đến 14,5%. Màu sắc của rượu chuyển từ ngọc hồng lựu sang gạch nhạt theo thời gian ủ.
Hương vị đặc trưng của Barolo chỉ thực sự bùng nổ sau vài năm ủ, với các nốt hương phức hợp của cherry đỏ và đen, mận, hoa hồng, thuốc lá, da thuộc, hắc ín và cam thảo. Tại ruoungoaionline.net, chúng tôi tin rằng việc thưởng thức một ly Barolo là một trải nghiệm đáng nhớ, đưa bạn đến với những tầng hương vị tinh tế và mạnh mẽ, xứng đáng với danh xưng “Vua của các loại rượu vang”.